Biyolojik Güvenlik Kabinleri, laboratuvar ortamında çalışanları, numuneleri ve çevreyi biyolojik risklere karşı korumak için tasarlanmış özel havalandırmalı çalışma üniteleridir. Hücre kültürü, mikrobiyoloji, moleküler biyoloji ve patojen analizlerinin yürütüldüğü laboratuvarlarda güvenli çalışma alanı oluşturmak için kullanılırlar. Kabinlerin sunduğu koruma, hava akımı kontrolü ve HEPA filtrasyon sistemi sayesinde sağlanır.
Biyolojik güvenlik kabinleri, çalışma alanındaki partiküllerin hem kullanıcıya hem de çevreye yayılmasını engelleyen hassas hava akımı düzenine sahiptir. Bu kabinler, steril çalışma koşulları gerektiren tüm işlemlerde aerosol oluşumunu kontrol altında tutar. Hücre pasajlama, enfekte materyal işleme veya yüksek riskli biyolojik ajanlarla çalışma gibi süreçlerde güvenlik seviyesini belirgin şekilde artırır.
Biyolojik Güvenlik Kabinlerinin Temel Çalışma Prensibi
Bu kabinlerdeki hava akışı, kontrollü bir yönlendirme prensibiyle hareket eder. Hava, içeri doğru çekilerek kullanıcı koruması sağlanır, ardından HEPA filtrelerden geçirilerek steril hâlde çalışma yüzeyine gönderilir.
HEPA Filtrasyon Sistemi
HEPA filtreler 0,3 mikron boyutundaki partiküllerin %99,97’sini tutabilir. Bu özellik, hem dışarıdan kabine girecek kontaminantları hem de işlem sırasında oluşan aerosolleri kontrol altına almayı sağlar.
Dikey ve Yatay Hava Akımı
Bazı modellerde hava yukarıdan aşağıya hareket eder; bazı modellerde ise hem yatay hem dikey akım kombinasyonu kullanılır. Böylece numunelerin kontaminasyona karşı korunması maksimum seviyeye çıkar.
Biyolojik Güvenlik Kabini Sınıfları
Laboratuvarın risk seviyesi ve yapılacak işlemin türüne göre farklı kabin sınıfları tercih edilir.
Class I Kabinler
Temel kullanıcı koruması sağlar. Numuneyi korumaz. Daha çok düşük riskli işlemler için uygundur.
Class II Kabinler
En yaygın kullanılan kabin türüdür. Hem kullanıcıyı hem numuneyi hem de çevreyi korur. Hücre kültürü, PCR hazırlık adımları ve patojen çalışmaları gibi geniş bir uygulama alanına sahiptir.
Class III Kabinler
Tamamen kapalı sistemdir ve en yüksek biyogüvenlik seviyesini sunar. Riskli patojenlerle çalışma için zorunludur. Kullanıcı kabine eldivenli portlarla erişir.
Biyolojik Güvenlik Kabinlerinin Kullanım Alanları
- Hücre kültürü işlemleri
Kontaminasyon riskinin en yüksek olduğu uygulamalardır. Kabinler steril bir mikro-ortam sağlar. - Enfekte materyallerin işlenmesi
Klinik numuneler veya patojen içeren kültürler kabin dışında çalışılamaz. - DNA ve RNA hazırlama
Aerosol kontrolü, yanlış pozitifleri ve çapraz kontaminasyonu engeller. - Aşı, antikor ve protein çalışmaları
Sterilite gerektiren tüm biyoteknolojik süreçlerde kabin kullanımı zorunludur.
Güvenli Çalışma İçin Temel Kurallar
Biyolojik güvenlik kabini kullanımında hava akımının kesilmemesi ve yüzey sterilitesinin korunması esastır.
Doğru Yerleşim
Kabin laboratuvar içinde kapılardan, hava girişlerinden ve yoğun trafiğe sahip alanlardan uzak yerleştirilmelidir.
Çalışma Düzeni
Çalışma alanı düzenli tutulmalı; pipet kutuları, şişeler ve tüpler hava akımını bozmayacak şekilde konumlandırılmalıdır.
Aerosol Oluşumunun Azaltılması
Hızlı pipetleme veya sıçrama riski yüksek işlemlerden kaçınılmalıdır. Aerosoller kabin içinde tutulsa bile işlem güvenliği için kontrollü hareket esastır.
Rutin Bakım
HEPA filtrelerin periyodik olarak kontrol edilmesi, hava akımı testlerinin yapılması ve yüzey sterilizasyonunun her işlem öncesi ve sonrası uygulanması zorunludur.
Biyolojik Güvenlik Kabini Tercihinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kabin kapasitesi, filtre kalitesi, hava akımı doğruluğu ve sertifikasyon uygunluğu (EN12469 veya NSF49) seçim sürecinde belirleyicidir. Ayrıca kullanım amacına göre UV lamba, elektrikli yükseklik ayarı, hava akımı monitörü ve ergonomik çalışma alanı gibi ek özellikler değerlendirilebilir.
Avaks ile Profesyonel Biyogüvenlik Çözümleri
Laboratuvarınız için doğru biyolojik güvenlik kabinini seçmek veya mevcut çalışma alanınızı standartlara uygun hâle getirmek istiyorsanız, Avaks’ın uzman ekibi biyogüvenlik süreçlerinizde profesyonel destek sunar.
